Deptak - reaktywacja

Pod pismem podpisali się: Dariusz Mencel (Rowerem do Nowoczesności) Arkadiusz Pacholski (Stowarzyszenie Kalisz Literacki), Irena Łuczak (Kaliska Inicjatywa Obywatelska), Krzysztof Pietrzak (Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości), Romuald Rzekiecki (Zrzeszenie Właścicieli i Zarządców Domów), Piotr Sobolewski (Koło Przewodników Terenowych i Miejskich PTTK) i Tadeusz Wiekiera (Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kalisz).

Zaproponowaliśmy, by przywracanie deptaku nastąpiło w dwóch etapach. W tym roku zmiany polegałyby na ustawieniu donic z ozdobnymi drzewkami wzdłuż krawężników na Zamkowej i Śródmiejskiej. Dzięki temu kamienny wąwóz, jakim jest w tej chwili Zamkowa i Śródmiejska, ożywiłby się. Donice z drzewami można by przepleść ławkami, żeby przechodnie mieli na czymś usiąść.

Donice i ławki pełniłyby też rolę naturalnych barierek uniemożliwiających wjazd aut na chodnik. Chodź po południowej stronie Zamkowej i Śródmiejskiej jest to już teraz niezgodne z przepisami, proceder ten kwitnie, a Straż Miejska twierdzi, że ze względu na brak odpowiedniej liczby funkcjonariuszy nie jest w stanie całkowicie mu zapobiec. Po ustawieniu donic problem automatycznie zniknie i Straż Miejska nie będzie musiała się więcej kłopotać ani wstydzić za swoją faktyczną lub udawaną bezsilność.

Ustawienie donic wzdłuż krawężników na chodnikach obu ulic siłą rzeczy będzie się wiązać z likwidacją miejsc parkingowych po północnej stronie ulicy Zamkowej, gdzie do tej pory auta mogły parkować częściowo na chodniku, albowiem ulica ta jest zbyt wąska, by można było parkować na jezdni równolegle do krawężnika po obu jej stronach – musi przecież pozostać pas do jazdy i to na tyle szeroki, żeby przejechał nim wóz strażacki i śmieciarka. Z kolei na ulicy Śródmiejskiej ustawienie donic spowoduje zastąpienie parkowania poprzecznego parkowaniem równoległym na jezdni wzdłuż krawężnika.

Jak widać, postulujemy, by przywracanie deptaku odbyło się stopniowo. Jeszcze będzie można parkować na Zamkowej i Starówce, ale już nie na chodnikach. Skończy się ich niszczenie przez samochody i traktowanie pieszych jak obywateli drugiej kategorii. Zwracamy też uwagę na fakt, że proponowane działania mają charakter odwracalny, a jednocześnie stworzą kaliszanom okazję do przekonania się czy wolą Starówkę w dotychczasowym, czy też w nowym kształcie. Jeśli ulice z drzewkami w donicach i ławkami nie spodobają się mieszkańcom naszego miasta, w każdej chwili można będzie je przenieść w inne miejsce.
Na koniec zaznaczam, że zaprezentowane tu przygotowane na szybko wizualizacje mają wyłącznie charakter poglądowy i nie należy przyjmować, że właśnie tak będą wyglądać donice i drzewka.

A oto pełna treść pisma do prezydenta Sapińskiego:

Sz. P. Grzegorz Sapiński
Prezydent Miasta Kalisza

W imieniu naszych sześciu organizacji pozwalamy sobie zaapelować do Pana Prezydenta o natychmiastowe rozpoczęcie procesu przywracania deptaku na ulicy Zamkowej, Głównym Rynku i znajdującej się na Starówce części ulicy Śródmiejskiej. Pierwszym, tegorocznym etapem tego procesu powinno być ustawienie jeszcze tej wiosny donic z drzewkami oraz ławek wzdłuż krawężnika po obu stronach wyżej wymienionych ulic, co siłą rzeczy wiąże się z likwidacją części miejsc parkingowych.

Opis działania:

1. Wybór donic i drzewek oraz ławek przez Głównego Specjalistę ds. Rewitalizacji we współpracy z Architektem Miejskim i Wydziałem Ochrony Środowiska. 2. Zmiana organizacji ruchu na ulicy Zamkowej poprzez całkowite zlikwidowanie miejsc parkingowych po prawej stronie tejże ulicy, czyli od strony poczty, oraz zmiana organizacji ruchu na wiadomej części ulicy Śródmiejskiej poprzez zastąpieniem obecnego parkowania poprzecznego częściowo na chodniku parkowaniem równoległym na jezdni. 3. Ustawienie donic z drzewami i ławek na obu ulicach przy udziale wolontariuszy spośród kaliskich organizacji pozarządowych. Cała operacja powinna zostać zakończono najpóźniej przed wakacjami.

Uzasadnienie apelu:

W ciągu ostatniego ćwierćwiecza władze Miasta Kalisza dopuściły do faktycznej likwidacji jedynego staromiejskiego deptaku, utworzonego w końcu lat siedemdziesiątych XX wieku. Wjeżdżanie aut na deptak i resztę Starówki oraz utworzenie tam licznych legalnych i nielegalnych miejsc parkingowych doprowadziło do całkowitej wieloaspektowej degradacji tej części Kalisza. Chodniki zostały zniszczone przez parkujące na nich auta, elewacje niszczeją od spalin. Szeregi zaparkowanych samochodów szpecą krajobraz miejski. Piesi nie mają miejsca na aktywność typową dla zabytkowych centrów miast: spacerowanie, zatrzymywanie się na pogawędkę ze znajomymi, siedzenie na ławce. Coraz mniej pieszych to coraz mniejsze obroty placówek handlowo-usługowych, nic zatem dziwnego, że w niepokojącym tempie wzrasta liczba pustych lokali użytkowych. Choć od kilku lat władze samorządowe mówią o konieczności rewitalizacji tej części miasta, to jednak jak dotąd nie przeprowadzono w tej dziedzinie żadnego konkretnego działania. W efekcie degradacja Starówki cały czas postępuje. Zwracamy uwagę na bulwersujący fakt, że poza widocznymi gołym okiem szkodami, jakie przynosi taka polityka naszej lokalnej społeczności, jest ona całkowicie niezgodna z kilkoma strategiami przyjętymi przez Miasto Kalisz na drodze stosownych uchwał Rady Miejskiej. Pierwsza z nich to Strategia Rozwoju Transportu w Kaliszu na lata 2008 – 2020 wraz z Programem Rozwoju Transportu w Kaliszu na lata 2008 – 2013. Czytamy w niej między innymi: „Ze względu na wyjątkową wartość historyczną i intensywną zabudowę oraz ważną rolę, jaką odgrywa Centrum dla całego miasta, powinno być objęte szczególną ochroną i w miarę możliwości izolowane od intensywnego ruchu samochodowego.” Pośród „sposobów na zmniejszenie uciążliwości transportu drogowego dla środowiska” Strategia wymienia: „zwiększenie liczby drzew, krzewów i pasów zieleni wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych w celu ograniczenia hałasu” oraz „ograniczenie indywidualnego ruchu samochodów w Centrum na rzecz komunikacji zbiorowej”. W rozdziale Wnioski dotyczące organizacji ruchu drogowego i transportu publicznego czytamy: „Należy ograniczać ruch samochodów osobowych w Śródmieściu i zastępować go transportem miejskim publicznym”, a także: „Należy rozbudowywać system płatnego parkowania w ścisłym Centrum i wprowadzać strefy, gdzie ruch samochodów osobowych będzie ograniczony lub wyeliminowany i zastąpiony ciągami pieszymi.” Na koniec w rozdziale Wybrane cele strategiczne dokument jednoznacznie zaleca „stworzenie ciągu pieszego (ul. Śródmiejska, Główny Rynek i Zamkowa), z którego całkowicie wyeliminowany zostanie ruch (parkowanie) prywatnych samochodów osobowych.” Z kolei w Strategii rozwoju Miasta Kalisza na lata 2014-2024 w części o celach operacyjnych czytamy: „W celu ożywienia Śródmieścia Kalisza proponuje się podjęcie działań zmierzających do uczynienia go atrakcyjnym miejscem do zamieszkania i spędzania czasu wolnego. Elementem porządkującym przestrzeń miasta będzie rewitalizacja, zmierzająca do odtworzenia lub nadania śródmiejskiej części Kalisza nowych funkcji użytkowych, a elementem przeciwdziałającym tej degradacji, szczególnie na terenie staromiejskiego centrum miasta, będzie zaprowadzenie racjonalnej polityki parkingowej.” Strategia postuluje, by Kalisz stał się „miastem zielonych rozwiązań”. W tym miejscu pozwalamy sobie przypomnieć, że zgodnie z Ustawą o samorządzie gminnym prezydent miasta jest zobowiązany wykonywać uchwały Rady Miejskiej. Nie rozumiemy, dlaczego w omawianym tu zakresie Prezydent Miasta Kalisza tego nie robi. Pragniemy zauważyć, że planowana w bliżej nieokreślonej przyszłości ewentualna gruntowna przebudowa ulicy Zamkowej, Głównego Rynku i części ulicy Śródmiejskiej nie powinna być powodem odrzucenia naszej propozycji jako rozwiązania doraźnego. Po pierwsze, nie wiadomo kiedy taka przebudowa nastąpi, a trudno dłużej akceptować kompromitujący miasto stan obecny. Po drugie, zapowiadana przebudowa powinna wieńczyć proces rewitalizacji, nie zaś dopiero go inicjować. Rewitalizację Starówki należy zatem rozpocząć od zaraz, sięgając po proste i tanie narzędzia, takie właśnie jak zieleń miejska w przenośnych donicach i ławki. Ich zakup powinien zostać sfinansowany z tegorocznego budżetu na rewitalizację. Mamy nadzieję, że nasz apel spotka się z Pana całkowitą aprobatą. W imieniu naszych organizacji deklarujemy wszelką pomoc przy realizacji przedstawionego przez nas pomysłu. W szczególności jesteśmy gotowi wziąć czynny udział w rozpropagowaniu go wśród mieszkańców Kalisza. Nie mamy zresztą najmniejszych wątpliwości, że przytłaczająca ich większość gorąco poprze naszą propozycję.

Z wyrazami szacunku,

Dariusz Mencel, Rowerem do Nowoczesności
Arkadiusz Pacholski, Stowarzyszenie Kalisz Literacki
Irena Łuczak, Kaliska Inicjatywa Obywatelska
Krzysztof Pietrzak, Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości
Romuald Rzekiecki, Zrzeszenie Właścicieli i Zarządców Domów
Piotr Sobolewski, Koło Przewodników Terenowych i Miejskich PTTK
Tadeusz Wiekiera, Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kalisz

Do wiadomości:
1) Główny Specjalista ds. Rewitalizacji
2) Zarząd Dróg Miejskich
3) Architekt Miejski
4) Wydział Ochrony Środowiska