Zachować pamięć kaliskich Żydów

2014-08-22 15:34:00 Ki

Niewiele pozostało po ludności żydowskiej, niegdyś zamieszkującej Kalisz. Dzisiaj przy zbiegu ul. Kościuszki 1a i Krótkiej oraz na Skwerze Historycznym Rozmark, zostały odsłonięte tablice pamiątkowe, poświęcone zamordowanym kaliskim Żydom oraz zburzone przez hitlerowców synagogi.

Na uroczystość przybyli m.in. Aleksander Gleichgewicht, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu oraz Joseph Komem, przewodniczący Ziomkostwa Żydów Kaliskich w Izraelu. Pamiątkowe tablice odsłonili prezydent Janusz Pęcherz i Barbara Wrzesińska, wiceprzewodniczącą Rady Miejskiej.

Pierwsze odsłonięcie odbyło się przy ul. Krótkiej. Goście wyrazili ogromną wdzięczność za współpracę i kultywowanie pamięci o żydowskich przodkach.

Gratulujemy z całego serca za urzeczywistnienie i poświęcenie wspaniałego projektu – historycznego skweru Rozmark. Plac ten był kiedyś sercem dzielnicy Żydowskiej, stała tu wielka synagoga szanowanego na całym świecie rabina Abrahama Gombinera oraz Talmud Tora. Miejsca te stanowiły duchowe centrum społeczności żydowskiej Kalisza i okolicy. Żydowskie życie tętniło i biło z tego miejsca, aż do wybuchu II wojny światowej. Postawione na skwerze tablice upamiętniające zburzoną synagogę, upamiętnienie postępowej synagogi przy ul. Krótkiej i przywrócenie najstarszego cmentarza żydowskiego na ziemi polskiej, mają niezwykłe znaczenie dla Ziomkostwa Kaliskiego i pokoleń. Będą oni teraz mieli emocjonalny napęd, by odwiedzić miasto rodzinne i miasto swoich przodków. Mamy nadzieję, że te obiekty skierują do Kalisza grupowe i indywidualne wycieczki z Izraela – powiedział Joseph Komem, przewodniczący Ziomkostwa Żydów Kaliskich w Izraelu.

W imieniu Ziomkostwa Kaliszan w Izraelu, zostały złożone specjalne podziękowania dla władz miasta i organizacji, które w sposób szczególny przyczyniają się do zachowania pamięci o kaliskiej społeczności żydowskiej.

Po modlitwie za kaliskich Żydów, uczestnicy uroczystości przeszli na Rozmark, historyczny skwer, który również jest symbolem obecności Żydów w Kaliszu.

2 sierpnia nastąpiło barbarzyńskie zburzenie miasta, które stało się zapowiedzią, tego barbarzyństwa, które ogarnie całą Europę 20-kilka lat później. W tym miejscu stała wielka synagoga, gdzie modlili się Żydzi, przedstawiciele 30-tysięcznej społeczności żydowskiej – powiedział Aleksander Gleichgewicht, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu.

Przedstawiciele społeczności żydowskiej uznali, że Kalisz ma pewną misję do spełnienia, misję wielokulturowości. Przypominanie wspólnej historii Polaków i Żydów ma ogromne znaczenie dla przyszłości. Rzeczywistość w której funkcjonowała synagoga żydowska, jest nieznana dzisiejszym pokoleniom.

Na koniec, goście udali się na zwiedzenie wystaw fotograficznych w przestrzeni miejskiej, poświęconych 100.rocznicy zburzenia Kalisza, w towarzystwie dr. Piotra Sobolewskiego, przewodnika PTTK.