Bohaterki czy kryminalistki? Wywiad z Joanną Ostrowską.

2018-12-03 10:00:00 Arkadiusz Pacholski

Bohaterki mojej książki wciąż są traktowane jak kryminalistki – mówi Joanna Ostrowska, autorka „Przemilczanych”, w rozmowie z Arkadiuszem Pacholskim.

Arkadiusz Pacholski: Czy był jakiś szczególny powód, dla którego zainteresowała się Pani seksualną pracą przymusową w czasie drugiej wojny?

Joanna Ostrowska: “Przemilczane” to książka, która powstała na kanwie mojego doktoratu napisanego na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wcześniej była praca magisterska opisująca system domów publicznych w obozach koncentracyjnych. Od początku interesowało mnie, dlaczego w tak bogatej literaturze historycznej dotyczącej II wojny światowej w Polsce ta tematyka jest przemilczana. W Niemczech, w Austrii wojenna seksualna praca przymusowa to bardzo dobrze opisane zjawisko. Postanowiłam wypełnić tę lukę na polskim obszarze badawczym.

AP: Co sprawiło Pani największą trudność w czasie pracy nad książką?

JO: Tabu związane z tym tematem i proces naznaczania świadków. Krótko mówiąc nadal bohaterki mojej książki są traktowane jak kryminalistki, o których nie warto wspominać. Szerzej – wszystkie zjawiska związane z seksualnością i II wojną światową są w Polsce raczej “zamiatane pod dywan”. Lepiej o tym nie mówić.

AP: Czy szukała Pani materiałów również w Kaliszu? Jeśli tak, czy udało się coś znaleźć?

JO: Robiłam kwerendę m.in. w Archiwum Państwowym w Kaliszu. Przede wszystkim interesował mnie zespół Więzienie Karno-Śledcze w Kaliszu oraz akta sądownicze i prokuratorskie. Dodatkowo historie Heleny i Marii to opowieści mieszkanek powiatu Kępno. Jedna z nich mieszkała w Grabowie, druga – w Mroczeniu. Jeśli chodzi o temat kontaktów seksualnych między Niemcami i Polakami w czasie II wojny światowej korzystałam ze zbioru Instytutu Pamięci Narodowej.

AP: Kim były (są?) trzy kaliszanki, Władysława, Zofia i Grażyna, którym dedykowała Pani swoją książkę?

JO: “Przemilczane” to także bardzo osobista książka. Chciałabym odpowiedzieć na to pytanie już w trakcie spotkania 6 grudnia.

Joanna Ostrowska, autorka książki „Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II wojny światowej”, będzie gościem Salonu Literackiego w czwartek 6 grudnia o godzinie 18. Zapraszamy do Biblioteki Głównej na ul. Legionów 66. Imprezę finansuje Samorząd Województwa Wielkopolskiego.