„Handel z Kanadą Polsce na pewno się opłaci, ale...” - wszystko o CETA.

CETA jest to umowa między Unią Europejską, a Kanadą o wolnym handlu. Oznacza to, iż zostanie m.in. zniesione cła w celu wymiany towarów. Z Unii Europejskiej, w tym także z Polski na kanadyjskim rynku mogą znaleźć się produkty tj. samochody czy żywność, natomiast do krajów unii może w łatwiejszy sposób dostać się m.in. ropa naftowa, która wydobywana jest w Kanadzie, a co za tym idzie ceny na stacjach mogłyby spaść.

Ile osób tyle teorii wokół tej umowy, ale postarajmy się pozbierać fakty.

Według Jerzego Kozłowskiego z Kukiz 15 wprowadzenie CETA będzie – zwycięstwem lobbystów działających na rzecz zachodnich korporacji – przemawiał z mównicy sejmowej 5 października poseł Kozłowski – Chcecie oddać władzę nad Polską na rzecz korporacji, które myślą o swoim biznesie, a każdego z nas bez wyjątku nie powiem gdzie mają. Jeśli ktoś ma odrobinę oleju w głowie wie o tym, że nie jesteśmy podmiotem, a jesteśmy przedmiotem gier korporacji, które są nastawione na zysk i wydrenowanie tego rynku z taniej siły roboczej – kończy.

- Nie tylko procedura przepychania obu ustaw jest wadliwa, ale jeszcze groźniejsza jest ich treść, która w perspektywie zniszczy słabych polskich niekonkurencyjnych drobnych i średnich przedsiębiorców, ale też zdrowe jeszcze, lecz niekonkurencyjne dla korporacji polskie rolnictwo – mówi posłanka PiS Krystyna Pawłowicz.

GMO

- W trosce o zachowanie w naszym kraju dobrej jakościowo, bezpiecznej żywności protestujemy przeciw podpisaniu przez Unię Europejską transatlantyckich porozumień z USA (TTIP – Transatlantic Trade and Investment Partnership) i Kanadą (CETA – Comprehensive Economic and Trade Agreement). Zawarcie tych porozumień umożliwi masowy i niekontrolowany napływ zza oceanu żywności niskiej jakości, czy zawierającej GMO. Zagrozi rolnictwu oraz tradycyjnym sposobom upraw i gospodarstwom na polskiej wsi – czytamy na stronie chcewiedziec.pl, która promuje spot przestrzegający przed GMO i chce oznakowania żywności wolnej od GMO.

GMO to genetycznie modyfikowane organizmy, które tworzy się za pomocą technik nie występujących w naturze – czyli przy pomocy tzw. inżynierii genetycznej.

- Technologia GMO może być stosowana w odniesieniu do mikroorganizmów (zwykle dla celów przemysłu czy farmacji) i to nie budzi większych kontrowersji, bo takie GMO znajdują się pod kontrolą i nie wydostają się do środowiska. Wątpliwości dotyczą genetycznie modyfikowanych roślin uprawnych i zwierząt hodowlanych – po pierwsze dlatego, że GMO wkracza do produkcji żywności, po drugie zaś, produkcja ta odbywa się w środowisku naturalnym. Obawy dotyczą więc zarówno bezpieczeństwa zdrowotnego, jak i zagrożeń środowiskowych – podaje portal gmo.net.pl.

W tym miejscu trzeba pamiętać o umowie pod nazwą NAFTA, która daje możliwość wolnego handlu między Meksykiem, USA i Kanadą. Zagrożeniem mogą być produkty, które pośrednio dostaną się do UE przez Kanadę ze Stanów Zjednoczonych i Meksyku.

Czy możemy na tym zarobić?

- W wyniku zniesienia barier celnych i taryf, Unia Europejska może na tym zarobić ok. 11 mld euro, a Polska prawie 500 mln euro – mówi poseł Mosiński – Możemy również eksportować nasze towary na rynki kanadyjskie, możemy transferować usługi. Ale to jedna strona medalu. Umowa UE – Kanada ma także poważne minusy – dodaje.

- Polacy mogą swobodnie podróżować do Kanady, jest coraz więcej inwestycji polskich w Kanadzie. Ta umowa niewątpliwie pomoże w rozwijaniu polskiego biznesu w Kanadzie – przekonują ekonomiści.

Najczęściej eksportowanymi produktami do Kanady były surowe skórki z norek i części silników turboodrzutowych oraz silników turbośmigłowych, ale także wyroby meblarskie, czekolada i produkty zawierające kakao.

Negocjacje

Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że UE oprócz CETA negocjuje umowę TTIP (ze Stanami Zjednoczonymi), która wzbudza jeszcze więcej zastrzeżeń. Nie tak dawno podpisano umowę z Singapurem, która jest rozpatrywana przez Trybunał Sprawiedliwości. Według posła Jana Mosińskiego (sprawozdawcy Komisji do Spraw Unii Europejskiej ws. Kompleksowej Umowy Gospodarczo-Handlowej pomiędzy UE i Kanadą) wszystkie te umowy budzą poważne zastrzeżenia, choć należy zauważyć, że umowa UE-USA (TTiP) chyba zostanie odłożona ad calendas graecas.

Negocjacje między UE, a Kanadą trwają od 2009 roku gdy koalicja PO-PSL rządziła w kraju, teraz jak mówi poseł Mosiński głównymi krytykantami jest m.in. Polskie Stronnictwo Ludowe – Od momentu rozpoczęcia negocjacji w roku 2009 Polskie Stronnictwo Ludowe nie podjęło żadnych działań na poziomie polskiego Sejmu, czy to na poziomie komisji czy też podkomisji, aby tym tematem się zająć, choćby z punktu widzenia interesów Polskiej wsi – mówił 5 października w Sejmie poseł PiS Jan Mosiński.

Rozstrzyganie sporów

- Handel z Kanadą Polsce na pewno się opłaci. Ale mam bardzo poważne zastrzeżenia do drugiej części umowy CETA dotyczącej inwestycji. Chodzi zwłaszcza o mechanizmy arbitrażu międzynarodowego i bardzo silną pozycję korporacji w sporach z państwami – Mateusz Morawiecki wiceprezes Rady Ministrów oraz minister rozwoju i finansów.

Sąd arbitrażowy, czyli – ISDS pozwala inwestorom wnosić sprawy przeciwko rządom za rzekomo dyskryminujące lub niesprawiedliwe przepisy. Liczba pozwów w ostatnich latach rośnie: w 2012 r. padł światowy rekord liczby spraw rozpoczętych w ciągu jednego roku (58). Spory dotyczą wszystkich sektorów gospodarki, od ropy i gazu do telekomunikacji, poprzez zarządzanie odpadami. Większość spraw wiąże się z różnymi aspektami polityki rządu, takimi jak system podatkowy, przepisy z zakresu ochrony środowiska lub zdrowia czy funkcjonowanie sądów krajowych. Roszczenia wobec państw członkowskich Unii Europejskiej wynosiły od 130 tys. do 1,4 mld USD (choć największa wypłata wynosiła 270 mln USD plus odsetki) – źródło Polski Instytut Spraw Międzynarodowych – „Burza w szklance wody? Europejska debata o ISDS w TTIP. Biuletyn nr 114 (1226) 29 października 2014 r.

- Kwestia sporów inwestycyjnych na linii inwestor – państwo (ISDS) w wyniku negocjacji została zmodyfikowana i w chwili obecnej w projekcie umowy mamy nie ISDS, a ISD, czyli sąd arbitrażowy z udziałem jednego przedstawiciela sądu krajowego – mówi poseł Jan Mosiński – Chcemy, aby spory były rozstrzygane z poszanowaniem prawodawstwa krajowego, a nie przez bliżej nieokreślone lobby międzynarodowe – dodaje.

- Oczywiście, w Sejmie obecnej kadencji (szkoda, że brakowało tej aktywności w poprzedniej kadencji) trwają prace w Komisji do Spraw Unii Europejskiej, gdzie jestem posłem sprawozdawcą umowy CETA. Podczas ostatnich obrad Sejmu, przyjęliśmy uchwałę, która powstała na bazie trzech projektów. Tę, którą przyjęliśmy sprawozdawał poseł PiS Dominik Tarczyński – mówi poseł Mosiński – Oczywiście podniosła się wrzawa, że zgodziliśmy się podpisać umowę z CETA, a to jest oczywista nieprawda, by nie powiedzieć dosadniej. Z tej uchwały jednoznacznie wynika, że dostrzegamy plusy, ale też mankamenty umowy i zwracamy się do rządu aby zintensyfikował negocjacje w taki sposób aby bronić interesy polskiego obywatela/konsumenta, pracodawcy, producenta, rolnika – dodaje.

- Uchwała Sejmu ws. CETA to bardzo mocny sygnał, że CETA musi być ratyfikowana większością 2/3 głosów.Zwracam uwagę, że głosowało za nią nie tylko PiS, ale 3/4 posłów i to daje nam na pewno duże wsparcie – mówi wicepremier Morawiecki.

Aby przyjąć umowę CETA wszystkie kraje UE muszą wyrazić zgodę.

W sobotę w Kaliszu odbędzie się protest przeciwko umowie CETA i TTIP.